Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική
Οι ρίζες της Κινεζικής Ιατρικής βρίσκονται σε ένα σύνολο ιδεών που δέσποζαν στην κινεζική σκέψη και κοσμοθεωρία από τα βάθη της αρχαιότητας, και που τις συναντάμε, μεταξύ άλλων, στο Βιβλίο των Αλλαγών (Yi Jing), αλλά και σε φιλοσοφικά ρεύματα που αναπτύχθηκαν αργότερα, όπως ο Ταοϊσμός. Οι ιδέες αυτές διαμόρφωσαν, όπως ήταν φυσικό, και τον τρόπο προσέγγισης του θέματος της υγείας και των ασθενειών, και η ιατρική θεραπεία ήταν στενά συνδεδεμένη με τη γνώση των κοσμικών αρχών και σχέσεων.
Σύμφωνα με αυτές, το σύμπαν θεωρείται ως άπειρη και αδιαίρετη οντότητα, που λειτουργεί βάσει νόμων, με συνειδητότητα, τάξη και αρμονία. Βασίζεται στην αρχή της αιώνιας και αδιαίρετης δυαδικότητας, που αλλάζει διαρκώς μέσω μιας δυναμικής κυκλικών μοτίβων, ιδέα που συνάδει με τις σύγχρονες θεωρίες της κβαντικής φυσικής. Οι κύκλοι της ημέρας, των εποχών, της ζωής, δημιουργούν ένα σύνολο με επαναλαμβανόμενα και αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά. Οι ίδιοι, απαράλλαχτοι κανόνες θεωρείται ότι ενώνουν τα πάντα στη φύση, από την κίνηση των άστρων ως τις μικρές αλλαγές στον κόσμο των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών. Το κάθε άτομο θεωρείται ως μικρόκοσμος του σύμπαντος, και η ενέργειά του συνηχεί με την ενέργεια του Ουρανού και της Γης, δημιουργώντας μια ενότητα, ένα συνεχές μεταξύ Ουρανού, Ανθρωπότητας και Γης.
Από το 200 π.Χ., η αναδυόμενη ιατρική επικεντρώνει το ενδιαφέρον της για την αιτιολόγηση της ασθένειας, εκτός από τους φυσικούς νόμους, στους περιβαλλοντικούς παράγοντες, τις κλιματικές επιδράσεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά. Την ίδια περίοδο αρχίζει και η πρώτη προσπάθεια συλλογής κειμένων από γιατρούς και φιλοσόφους, τα οποία οργανώνονται σε ένα από τα κλασικά κείμενα της Κινεζικής Ιατρικής, το Huang Di Nei Jing· ένα βιβλίο ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής σκέψης που συστηματοποιεί την ως τότε διάσπαρτη ιατρική γνώση και έτσι συγκροτεί τις βάσεις της Κινεζικής Ιατρικής.
Τα κλασικά κείμενα της Κινεζικής Ιατρικής αποτελούν στο σύνολό τους το απαύγασμα εκατοντάδων ετών παρατήρησης των ζωτικών διαδικασιών ανάμεσα στον άνθρωπο και στο περιβάλλον. Υιοθετούν μια βαθιά ποιητική και συμβολική γλώσσα, που με τις ‘μνημονικές επινοήσεις’, διευκολύνει τη συγκέντρωση πολλών συσχετιζόμενων πληροφοριών σε μία ή δύο λέξεις και νομιμοποιεί τις πολιτικές και κοινωνικές σχέσεις της εποχής. Η συλλογιστική τους μπορεί αρχικά να μας ξενίσει, αλλά οι έννοιες της κοσμικής αρμονίας, της αιώνιας ροής, της δυαδικότητας και της χρυσής τομής ενδεικτικά, μας είναι γνωστές και από την Ελληνική φιλοσοφία. Το Qi, η ύλη και η σπίθα της ζωής, το Yin και το Yang, οι Πέντε Φάσεις, τα Ζωτικά Όργανα, τα Κανάλια, είναι έννοιες που σε πρώτη ανάγνωση μοιάζουν ασαφείς ή δυσνόητες· καθώς όμως εντρυφεί κανείς και εξασκείται στη μελέτη και την εφαρμογή τους, αποκτούν καθαρότητα και ουσιαστική πρακτική σημασία.
Η Κινεζική Ιατρική επιτρέπει τη συνύπαρξη πληθώρας ιδεών, παραδόσεων, αντιθέσεων. Τόσο κατά την πρώιμη της περίοδο, όσο και ύστερα, κατά την εξάπλωσή της στις χώρες της ανατολικής Ασίας, αλλά και κατά τον ερχομό της στη Δύση, συνέχισε να συνθέτει, να ερευνά, να εξελίσσεται και να συμπορεύεται με τις αλλαγές και τις ανάγκες της κάθε εποχής στηριζόμενη στις αρχές της, στην τεράστια συλλογική κλινική εμπειρία αυτών που την ασκούν, και διατηρώντας το νήμα της ιστορίας της. Είναι ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα με ξεκάθαρη και συνεκτική άποψη για τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος, ως αναπόσπαστου μέρους του κόσμου· για την έννοια της υγείας και της διατήρησής της· για την έννοια της ασθένειας και των τρόπων θεραπείας της. Έμφαση δίνεται στην πρόληψη της ασθένειας, μέσω του ορθού τρόπου ζωής, που ακολουθεί τον ‘τρόπο’ της φύσης και βασίζεται στην ιδέα του ‘μέτρου’. Αναπτύχθηκαν πέντε τρόποι θεραπείας που απευθύνονται ταυτόχρονα στην πνευματική, την ψυχική και τη σωματική υπόσταση του ανθρώπου: ο βελονισμός, η βοτανοθεραπεία, η μάλαξη τουινά, η διατροφή και η άσκηση.
Η εκμάθηση της Κινεζικής Ιατρικής είναι μια διαδικασία διεύρυνσης και εκλέπτυνσης της αντίληψής μας, που μας εισάγει σε έναν συναρπαστικό κόσμο. Η δε εξάσκησή της, όταν συνοδεύεται από ολοκληρωμένη γνώση, συμπόνια, και καθαρή πρόθεση, όταν γίνεται με ερευνητικό πνεύμα και αβίαστη δράση, μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια στον άνθρωπο, φέρνοντάς τον πιο κοντά στην εναρμόνιση με τον εαυτό του και το περιβάλλον του.
